КАК КУПИТЬ И ОФОРМИТЬ ИНОСТРАННЫМИ КОМПАНИЯМИ НЕДВИЖИМОСТЬ В ТУРЦИИ.
ОБЩИЕ СВЕДЕНИЯ
Недвижимость в Турции, как коммерческий объект (инвестиции) пассивного дохода интересны тем, что в этой стране цены на недвижимость намного ниже, чем в некоторых городах бывшего союза и стран европейского союза. Однако, популяризация Турции и резкий рост молодого населения, делает инвестиции в недвижимость стабильно растущими. Полезным будет подчеркнуть, в 2010 году население Турции было 72 млн человек, а на конец 2019 года население увеличилось до 84 млн человек. Следовательно благодаря высокому качеству жизни и стабильному спросу на недвижимость в стране, для долгосрочных инвестиций в жилую и коммерческую площадь в Турции на ближайщие 20 лет созданы идеальные условия. Например, если в 2015 году была продано 1.6 млн квадратных метров, то в 2019 году по инвестициям (в гражданство) недвижимость приобрели 48.844 человек и эта цифра составила 7.4 млн квадратных метров проданной общей площади.
Среди потенциальных инвесторов в недвижимость Турции бытует мнение о высокой надежности и относительной доходности такого финансового инструмента, как инвестирование в недвижимость. В качестве аргументов в его пользу приводится постоянное подорожание квартир, возможность сдачи в аренду, доступность и возможность одновременного сохранения капитала с получением небольшого, но стабильного дохода.
До недавнего времени в Турции действовал принцип взаимности согласно которому недвижимость могли покупать иностранные физические лица, если между страной иностранца и Турцией действовал международный принцип взаимности. Согласно принципу взаимности, если например в Казахстане гражданам Турции нельзя купить недвижимость, аналогичное правило действовало и на граждан Казахстана в Турции. О приобретении недвижимости иностранными компаниями речи и быть не могло. По правилу принципа взаимности иностранное государство наделяло граждан Турции такими же правами в отношении покупки недвижимости, как Турция наделяла иностранцев. Этот принцип отменили для физических лиц (и компаний, зарегистрированных в Турции), а взамен правительство Турции, несмотря на отсутствие принципа взаимности, составило список из 129 государств, граждане которых имеют право купить недвижимость в Турции. Затем, список стран был расширен до максимума. На сегодняшний день граждане иностранных государств могут приобретать недвижимость в Турции. Исключение составляют граждане таких государств как Северная Корея, Армения, Южный Кипр и Куба. Страны бывшего союза и европейские государства вошли в список стран, граждане которых могут беспрепятственно приобретать недвижимость в Турции, данное положение действует ещё с 2002 года, поэтому процедура оформления сделок на покупку недвижимости физическим лицам упрощена.
БОЛЬШОЙ ВЫБОР ЖИЛЬЯ И ЗЕМЛИ В ТУРЦИИ
За последнее десятилетие рынок турецкой недвижимости пополнился огромным количеством новых гостиниц, роскошных вилл на побережье, помещений под коммерческое использование и квартир и апартаментов в современных жилых комплексах. Это связано со стремительным развитием строительной отрасли страны, появлением новых надежных застройщиков, внедрением современных технологий, увеличением населения страны и желанием приобретать недвижимсть иностранцами.
Интересный факт, количество объектов недвижимости на территории Турции, которые были проданы гражданам иностранных государств, в 2018-м существенно возросло. Так например, в 2018-м количество приобретенной иностранцами недвижимости в Турции возросло сразу на 78%, по сравнению с данными за 2017-й год. По данным ведомства государственного института статистики Турции, в 2018-м иностранцы приобрели в Турции почти 40.000 (39663) объектов недвижимости. Наибольшим спросом среди граждан иностранных государств пользуется жилье в Стамбуле (14270 объектов), Анталии (7938) и Бурсе (2720).Чаще всего недвижимость в Турции в прошлом году приобретали граждане Ирака (8205), Ирана (3652), Саудовской Аравии (2718) и России (2297).
КАТЕГОРИЯ ИНОСТРАННЫХ КОМПАНИЙ, ИМЕЮЩИХ ПРАВО НА ПОКУПКУ НЕДВИЖИМОСТИ В ТУРЦИИ
В предыдущих статьях мы рассказывали, что при приобретении недвижимости в Турции различают 3 вида иностранных лиц:
- Иностранные физические лица,
- Иностранные юридические лица, и
- Турецкие компании с участием иностранного капитала.
В статье 35 Закона О Земельном Кадастре под номером 2644 указаны положения о приобретении недвижимости иностранными физическими и юридическими лицами[1]. Согласно статье 35, указанного закона, регулирующей правила о регистрации прав собственности, приобретение недвижимости в Турции иностранными юридическими лицами (компаниями, зарегистрированными в иностранном государстве) крайне ограничено. Однако компании зарегистрированные в Турции с иностранными участниками (капиталом), хоть и в ограниченном режиме, имеют право приобретать недвижимость в Турции[2].
В статье 36 данного закона[3] содержатся положения правил о компаниях с участием иностранного капитала. Граждане каких стран вправе приобретать недвижимость в Турции – определяет Кабинет министров Турции. Руководство от 16/08/2012 года «Касающееся приобретения недвижимости и ограниченных вещных прав компаниями и дочерними предприятиями в рамках статьи 36, Закона 2644 «О регистрации прав собственности» и циркуляром под номером 2012/13(1735), так же является важной применимой нормой закона в Турции, регулирующей Закон О Земельном Кадастре. (16/08/2012 tarihli “2644 Sayılı Tapu Kanunun 36. Мaddesi Kapsamındaki Şirketlerin ve İştiraklerin Taşınmaz Mülkiyeti Ve Sınırlı Ayni Hak Edinimine İlişkin Yönetmelik” ve 2012/13(1735) sayılı genelge)[4].
Иностранные компании, зарегистрированные за рубежом, в соответствии с законодательством иностранного государства – обладают правом приобретать лишь ограниченные вещные права и недвижимое имущество, находящееся в пределах границ Турецкой Республики. Организациям с иностранными участниками, зарегистрированными в Турции, закон разрешает покупать недвижимость только если данные организации занимаются коммерческой деятельностью. Вместе с этим, различные фонды, ассоциации и др. некоммерческие юридические лица не могут приобретать недвижимость и ограниченные вещные права в Турции. Если иностранные ассоциации, фонды хотят приобрести недвижимость в Турции, Консалтинговая Компания ЕвразиЯ может предложить различные схемы работы.
Иностранные компании, созданные за рубежом в соответствии с законодательством своей страны, могут приобретать недвижимость в Турции только в рамках международных соглашений или положений особых законов (составляющие исключение). Среди этих особых законов перечислены Закон О Нефти, под № 6491, «О Туристической Инициативе», под № 2634 и Закон «О Промышленно-Индустриальных Зонах» под № 4737. Для иностранных юридических лиц никаких законодательных ограничений на оформление залога или оформления ипотеки не существует.
Для более точного понимания возможности приобретения недвижимости в Турции иностранными компаниями, полагаю, удобнее будет рассмотреть данную тему разделив виды компании по национальному статусу. Первое – это приобретение недвижимости компаний, зарегистрированных в иностранном государстве и приобретение недвижимости компаний с иностранным капиталом, зарегистрированных в Турции.
А. ПРИОБРЕТЕНИЕ НЕДВИЖИМОСТИ В ТУРЦИИ ИНОСТРАННЫМИ ЮРИДИЧЕСКИМИ ЛИЦАМИ
В этой главе речь пойдет о компаниях, зарегистрированных за территорией турецкого государства.
В Турции, приобретение недвижимого имущества и ограниченных имущественных прав иностранными юридическими лицами разрешается только коммерческим компаниям, наделенным особым статусом, учрежденным согласно законодательству соответствующей страны происхождения и обладающими правосубъектностью за пределами Турецкой Республики. Другими словами, иностранные юридические лица, которые учреждены в иностранном государстве, имеют право приобретать недвижимость в режиме узких ограничений. Данная процедура достаточно сложна и практически не применяется в Турции. Следовательно компании, зарегистрированной в Казахстане или в Беларуси или каких либо др. странах, даже если учредителями будут являться граждане Турции, крайне сложно приобрести недвижимость в Турции.
Некоммерческие организации (фонды, ассоциация и т.д.), де-юро, не разрешается приобретать недвижимое имущество и имущественные права в Турции. В то же время, коммерческим компаниям, учрежденным согласно законодательству соответствующей страны происхождения и обладающим правосубъектностью, в исключительных случаях может быть дано разрешение на приобретение недвижимости. Выдача разрешений допускается только согласно положениям международных соглашений, принципа взаимности или особых законодательных актов. К числу законодательных актов, содержащих исключения положения о недвижимости, относятся: Закон № 6491 «О Турецкой Нефти», Закон № 2634 «О Туристической Инициативе», Закон № 4737 «О Промышленно-Индустриальных Зонах» и т.д
При залоге недвижимого имущества в пользу данных коммерческих компаний ограничения не применяются.
ПРИМЕЧАНИЕ: В отношении залога установлено исключение, согласно которому не существует ограничений на оформление залога недвижимости в пользу иностранных физических и юридических лиц.
Б. ПРИОБРЕТЕНИЕ НЕДВИЖИМОГО ИМУЩЕСТВА И ОГРАНИЧЕННЫХ ИМУЩЕСТВЕННЫХ ПРАВ КОМПАНИЯМИ С ИНОСТРАННЫМ КАПИТАЛОМ, УЧРЕЖДЕННЫХ В ТУРЦИИ
Предыдущая глава гласила о том, что согласно статье 35, Закона О Земельном Кадастре указано, что иностранные компании, которые приобретают правосубъектность в соответствии с юрисдикцией своих (иностранных) стран происхождения, имеют право приобретать собственность на основании исключительных положений определенных законов, таких как Закон № 6491 «О Турецкой Нефти», Закон № 2634 «О Туристической Инициативе», Закон № 4737 «О Промышленно-Индустриальных Зонах» и т.д. Однако, компании с иностранным капиталом, зарегистрированные в Турции, имеют больше возможностей. Для начало хотелось бы кратко перечислить виды юридических лиц, которые могут зарегистрировать иностранцы в Турции. Коммерческий кодекс признает следующие формы турецких юридических лиц: Общества С Ограниченной Ответственностью (Limited Şirket), Акционерные Общества (Anonim Şirket), Командитные Компании (Komandit) и Коллективные (Kollektif) Компании.
Помимо вышеупомянутых типов компаний, турецким законодательством признаются следующие юридические лица, а именно: коммерческие партнерства (Коллектиф Ширкет и Командит Ширкет). Обычные товарищества не считаются юридическими лицами, хотя их существование не запрещено.
- Акционерное общество (Anonim Şirket)требует наличие как минимум одного акционера и по типу может быть как закрытым так и открытым. Закрытое акционерное общество должно иметь минимальный уставной капитал в размере 50.000 TL, а минимальный акционерный капитал открытого акционерного общества зависит от рода деятельности компании.
- Общество с Ограниченной Ответственностью в Турции (Limited Şirketi) формируется как минимум одним акционером с уставным капиталом не менее 10.000 TL. Минимальный уставной капитал должен быть депонирован в течении двух лет. Общее количество акционеров не может превышать 50 участников. Управление компанией с ограниченной ответственностью может быть обеспечено директором компании или советом управляющих, которые могут избираться не из участников компании.
Обычно для упрощенного ведения бизнеса иностранцы в Турции регистрируют Акционерные Общества и Общества с Ограниченной Отвественностью.
Компании с иностранным капиталом, зарегистрированные в Турции, приобретают свою правосубъектность в соответствии с турецкими нормами закона. В зависимости от доли в компании, которая принадлежит иностранному лицу, компания частично или полностью имеет законное право приобретать недвижимость в Турции в соответствии со статьей 36 Закона «О Земельном Кадастре». Турецкие компании с иностранным капиталом считаются если по крайней мере 50 процентов акций иностранца контролируются индивидуально или коллективно иностранными инвесторами или, если иностранные инвесторы (участники компании) даже не имея 50% акций в данных компаний, имеют право назначать или упразднять полномочия руководителей этих компаний. Другими словами, чтобы компания была полностью турецкой компанией и имела право на приобретение недвижимости в неограниченных количествах, не более 49% контрольных акций этой компании должно принадлежать иностранцам, а 51% контрольных акций должны находится у граждан Турции[5]. Следовательно, в перечисленных ниже случаях, компании, учрежденные в Турции в качестве юридических лиц, относятся к категории компаний, находящихся в собственности иностранного лица и имеют ряд ограничений в приобретения недвижимости. Это компании в которых:
- Иностранным участникам (инвесторам) принадлежит пятьдесят или более процентов акций;
- Иностранные участники (инвесторы) имеют право назначать или отстранять от полномочий большинством голосов директора или председателя совета директоров компании.
Турецким компаниям, где собственниками являются иностранные лица, разрешается приобретать ограниченное в количестве недвижимое имущество согласно устава компании и с целью реализации определенного проекта. Все другие положения где участниками компании являются инвесторы, которые находятся в меньшестве имеют право приобретать недвижимость так же как приобретают недвижимость турецкие юридические лица. Например, в турецкой компании, где большинство участников или акций являются иностранцы, согласно уставу компании для приобретения земли должны предоставить рабочий проект для реализации определенной (строительство гостиницы, выращивание бананов в Анталии и тд) задачи.
Компании с иностранным капиталом, зарегистрированные в Турции или иностранные компании, зарегистрированные в иностранном государстве прежде чем приобрести недвижимость должны подать заявку о намерении приобретения недвижимости в управление области или провинции, в которой находится данный объект.
В перечисленных ниже случаях брать разрешение на покупку недвижимости в управлениях области или провинции не требуется. В нижеперечисленных случаях заявка может подаваться непосредственно в Управление Кадастром без предварительно полученного на данное действие разрешения:
- Оформление залога;
- Приобретение недвижимого имущества в рамках осуществления залогового права бенефициаром залога;
- Передача прав собственности или ограниченных имущественных прав на недвижимость в связи со слиянием или разделением компании;
- Приобретение недвижимости в промышленных зонах, зонах технологического развития и свободных экономических зонах;
- Приобретение недвижимости в рамках операций, считающихся операциями займа согласно применимому банковскому законодательству, или в целях получения причитающихся средств по закону Турецкой Республики.
ПРАВОВЫЕ ОГРАНИЧЕНИЯ НА ПРИОБРЕТЕНИЕ НЕДВИЖИМОСТИ В ТУРЦИИ ИНОСТРАННЫМИ ФИЗИЧЕСКИМИ ЛИЦАМИ
- До недавних изменений в законе Турции, иностранные граждане имели право на приобретение недвижимости, суммарная площадь которой по всей территории страны не превышала бы 2,5 га, при этом, в соответствии с предыдущей версией закона от 2006 года, право на увеличение данной цифры до 30 га было за Советом министров. Поправки, принятые в 2012 году позволили на законодательном уровне турецким компаниям с иностранным капиталом приобретать максимальную площадь недвижимости и земли размером до 30 га. Следовательно общая площадь всех участков земли и ограниченных вещных прав, которыми может владеть одна иностранная компания, зарегистрированная в Турции, не должна превышать 30 гектаров. При желании (если будет потребность), Президент страны или Совет Министров имеет полномочия увеличить этот порог в два раза, до размера в 60 га земли. Сразу нужно оговориться, определенных разграничений размера площади по типу жилые или производственные – не существует. Однако, не будем забывать о 30 гектарах, поэтому комментируя букву закона можно сказать, что жилая или производственная площадь не может превышать размера в 30.000 м2 на одну компанию. Естественно ограничение территории 10% от общего порога определенного района может быть применено лишь для земельных участков.
- Президент или Совет министров имеет право ограничивать покупку недвижимости по идентификации физического лица. Другими словами, если иностранное физическое лицо было задейственно в каких либо действиях или движениях, порочащих или нарушающих интерес и конституционный строй Турецкой Республики, таким нарушителям будет отказано в покупке недвижимости.
- Существуют так же ограничения на покупку земли в определенных политическо-стратегических регионах Турции. Другими словами, турецкие компании с иностранными участниками не имеют право приобретать и арендовать недвижимость, которая находится на территории военных и стратегических зон[6]. Существует список территорий объектов недвижимости, запрещенных для продажи, утвержденный Министерством Градостроительства. В первую очередь это объекты стратегического и военного назначения и значимые для государственной безопасности геополитические территории Турции. Приобрести или арендовать недвижимость, которая находится в особой зоне безопасности или стратегически в важном районе, можно только получив разрешение местного губернатора. Чтобы не потерять активы, прежде чем заключать договор купли-продажи, в обязательном порядке следует уточнить расположение выбранной недвижимости относительно стратегических военных объектов и до момента переоформления жилья или земли получить разрешение военного ведомства. Конечно же легче всего выдать доверенность и передать бумажную работу риэлторам или юристам.
- Максимальный размер всех участков земли, принадлежащих компании с иностранным капиталом в населенном пункте, не должен превышать 10% от общей площади населенного пункта. Другими словами, даже если компания является одной из богатейших компаний, владелец которой находится в списке форбс, то все равно не сможет выкупить весь определенный район в городе Измир. Компания сможет приобрести землю до 10% от свободного порога разрешенной территории определенного района. Если в определенном районе иностранцы выкупили 8% от общей территории, компания с иностранным капиталом в данном районе сможет приобрести не более оставшегося 2%-ного свободного порога, разрешенного для приобретения иностранными лицам.
- Существуют так же ограничения на покупку земли в определенных политическо-стратегических регионах Турции. Данное правило может изменяться время от времени, а источник данного правила можно получить лишь обратившись в Департамент по Делам Иностранцев Главного Кадастрового Управления Министерства Охраны Окружающей Среды и Городского Планирования Турецкой Республики. Например турецкие компании, где участниками являются граждане Украины или России, очень сложно будет приобрести недвижимость на Черноморском побережье Турции. Под запрет попадает примерно 18 городов, среди которых Синоп, Токат, Самсун, Гиресун, Трабзон, Гюмюшхане, Зонгулдак, Карабюк, Артвин, Кастамону, Амасья, Ризе, Чорум, Орду, Болу, Байбурт, Бартин, Дюздже. Турецкие компании, в которой участниками являются граждане Греции не смогут приобрести недвижимость на побережье Измира, но без проблем могут получить разрешение на приобретение недвижимости на черноморском побережье.
- Турецкая Республика ограничила возможности приобретения недвижимости с целью складирования земли. Поэтому согласно п. 4 ст. 35 Закона О Земельном Кадастре под номером 2644 (Tapu Kanunu), покупатель приобретший землю в Турции, должен приготовить проект по развитию купленной территории, который должен реализоваться в течении двух лет. Проект по развитию подается в кадастровое управление по месту регистрации купли продажи, а тапу и кадастровое управление направляет проект в соответствующее министерство. Допустим компания, на купленной земле хочет развить банановый сад или выращивать рыбу в водоеме, или же просто начать стройку отеля и т.д. Подготовленный проект подается в Управление Реестра и Кадастра, а последний уже направляет проект по развитию бананового сада в Министерство Сельского хозяйства Турции, по выращиванию рыбы в Министерство Лесного Хозяйтсва и Водных Ресурсов Турции, а по вопросам строительства отеля в Министерство Туризма Турции. Определенные Министерства должны одобрить, изменить или отклонить полученный проект. Если проект не будет реализован в течении двух лет, покупателю земли выдается еще один год на завершение проекта. Что будет с землей, если по окончанию 1 года и 11 месяцев иностранец продаст землю другому иностранцу? Закон на этот вопрос не дает ответа. По каждой ситуации в отдельности уточняйте ответ на данный вопрос у профессиональных юристов.
- Если в течении года не будет реализован проект, Министерство Финансов Турции предоставляет еще один год на завершение проекта. Не позднее чем в течение одного года, который предоставляется Министерством Финансов Турции для завершения проекта или, недвижимость, приобретенная в противоречии со статьей соответствующего Закона, участок земли, используемый в противоречии с целью, определенной для участка земли без застройки, недвижимое имущество в отношении которого не была подана заявка в соответствующее Министерство, недвижимость, проект которой не был подготовлен в отведенный срок, а также недвижимость, которая не входит в рамки положений закона, ограничивающих приобретение недвижимости иностранными гражданами и недвижимость, которая была получена по наследству, все права согласно вещным правам должны быть анулированы. Владелец земли может продать недвижимость по своему усмотрению. Если же передача такого недвижимого имущества или ограниченных вещных прав не будет осуществлена, то право владельца на владение собственностью аннулируется. В таких случаях определяется сумма компенсации и владельцу недвижимости выплачивается компенсация в размере стоимости имущества. Другими словами, права на недвижимость, приобретенной с нарушениями норм закона могут быть аннулированы, а оценочная сумма за недвижимость будет возращена иностранному владельцу данной недвижимости.
- В Турции, для иностранцев не существует никаких законодательных ограничений на оформление ипотеки. Иностранец может выбрать банк, открыть счет в турецком банке и приобрести недвижимость оформив надлежащую ипотеку. Однако иностранец, приобретающий недвижимость при открытии счета в банке не должен состоять в черном списке банковской системы. Если имя лица открывающего счет находится в черном списке, банки в праве отказать в открытие счета в турецких банках.
ОРГАНИЗАЦИЯ, РЕГИСТРИРУЮЩАЯ ИНОСТРАННЫМ КОМПАНИЯМ НЕДВИЖИМОСТЬ В ТУРЦИИ
Организаций, регистрирующих недвижимость Турецких компаний с иностранным капиталом, в отличие от регистрации недвижимости физическим лицам, не одна а две:
- Управление Губернатора Провинции,
- Тапу и Кадастровое управление.
Иностранные компании прежде чем обратиться Кадастровое Управление, должны обратиться в Управление Городского Планирования и Координации при Губернаторстве по месту регистрации недвижимости. После получения разрешения на приобретение недвижимости можно будет оформить покупку недвижимости.
Оформление прав на недвижимость в Турции производится в государственном органе – Реестре и Кадастровом Управлении (на тур. Tapu Ve Kadastro Müdürlügü). Данное управление выдает владельцам документ на приобретенную недвижимость (Свидетельство o Владении Недвижимостью), именуемый TAPU. Только Свидетельство o Владении Недвижимостью является подтверждением права на недвижимость. С целью обезопасить покупку недвижимости советуем перед покупкой внести в данные по недвижимости запись о выплате суммы за недвижимость в журнале записи («Şerh»).
Процедуру внесения записи необходимо проводить в Тапу и Кадастровом управлении региона, где иностранцем производится покупка недвижимости. В документе должно быть указано, что покупатель оплатил продавцу определенную сумму в счет покупки конкретной недвижимости. В случае, если недобросовестный продавец получив сумму за проданную квартиру решит продать данный объект кому-то другому, то при переоформлении Свидетельства o Владении Недвижимостью будет установлено, что существует запись о наложенном ограничении (в Свидетельстве o Владении Недвижимостью), а на оформляемую недвижимость имеет права другой покупатель.
ДОКУМЕНТЫ, ТРЕБУЕМЫЕ ДЛЯ ПОКУПКИ НЕДВИЖИМОСТИ КОМПАНИЕЙ В ТУРЦИИ
Во время процедуры оформления приобретенной недвижимости потребуются иметь при себе следующие документы:
а) Свидетельство о праве собственности на недвижимость бывшего хозяина (Тапу) или документ с указанием месторасположения квартиры (села/квартала, номера участка, номера строительного пятна, здания).
б) Удостоверение личности или паспорт и циркуляр образцов подписей компании или же просто выданную доверенность на представителя компании.
в) Документ по оценке недвижимости («Объективная стоимость недвижимости»), подготовленный и выданный специалистом соответствующего муниципалитета или независимой оценочной организацией.
г) Страховой полис обязательного страхования недвижимости на случай землетрясений. Этот документ поможет приобрести страховая компания, которую можно найти в интернете или же вокруг Управления Тапу и Кадастро.
д) Продавцу обязательно иметь при себе одну, а покупателю две фотографии (размером 6х4, сделанные за последние шесть месяцев)
е) В случае, если одна из сторон не знает турецкого языка, обязательно присуствие присяжного переводчика. Знание языка обязательно, поэтому нужно будет предоставить диплом о завершении образования на территории Турции или же сертификат выданный курсами обучения языка. Если нет данного документа, лучше сразу договориться с присяжным переводчиком.
ж) В случае, если процедура будет совершаться по доверенности, составленной за рубежом, необходимо предоставить переведенную на турецкий язык заверенную копию доверенности. Обратите внимание, на доверенности обязательна должна иметься фотография. Если доверенность получена в странах бывшего союза и на ней не имеется фотографии, данная доверенность не будет иметь юридической силы. Поэтому, если иностранец за границей, лучше оформить доверенность в консульском отделе Посольства Турции.
Наряду с расходами на процедуры оформления Тапу (оформление права собственности на недвижимость), которые обновляются каждый год, также взимаются сборы в размере, определённые в пункте 4 Закона О Сборах № 492 и плата за оборотные средства в размере, определенном в пункте 3 Закона № 6083.
В случаях когда процедура проводится третьим лицом, или уполномоченным на основании выданной за рубежом доверенности, в доверенности должны быть указаны полномочия, касающиеся соответствующей процедуры. Кроме этого, доверенность должна отвечать следующим требованиям:
- Доверенность должна быть выдана консульством Турции в рамках его полномочий в отношении недвижимого имущества;
- Доверенность должна быть выдана компетентными органами, уполномоченными выдавать доверенности за рубежом;
- Доверенность должна быть составлена на турецком (если в консульстве) языке или языке государства где оформлена доверенность.
- Доверенность должна содержать фотографию (с отчетливой печатью и подписью на фотографии). По причине того, что доверенности полученные в странах бывшего союза, бывают без фотографии, доверенность можно оформить в турецком консульстве в стране проживания в соответствии с требованиями к доверенности при представлении интересов по покупке недвижимости в Турции.
- Если доверенность выдается в стране-участнице Гаагской конвенции, она должна содержать апостиль.
- Если доверенность выдается в стране, не являющейся участницей Гаагской конвенции, подпись должностного лица, выдавшего доверенность, должна быть заверена соответствующим учреждением; при этом, подпись и печать этого учреждения должна быть заверена консульством Турции. Заявка также должна содержать отвечающий соответствующим требованиям нотариальный и заверенный перевод доверенности на турецкий язык.
ПРОЦЕДУРА ПРИОБРЕТЕНИЯ НЕДВИЖИМОСТИ В ТУРЦИИ
Ниже, мы предоставляем вниманию наших уважаемых читателей пошаговую процедуру регистрации недвижимости. Данный материал предлагается для теоретического ознакомления, на практике предлагаем обращаться к профессиональным фирмам, которые помогут безболезненно провести всю процедуру покупки квартиры или коммерческой недвижимости.
1.Получить налоговый номер иностранцу. Подробно описанные рекомендации по получению налогового номера, можно прочитать в статьях нашего блога. Иностранец, для того чтобы зарегистрироваться в налоговых органах, может обратиться в любой офис налоговой службы с заявлением, в котором должны быть указаны адрес проживания, и приложенными к нему копией и оригиналом паспорта, либо нотариально заверенная копия загранпаспорта.
- Получить оценку недвижимости независимого эксперта, имеющего лицензию на оценку стоимости недвижимости в Турции. Обратившись в Компанию «ЕвразиЯ» в Турции можно будет получить услуги оценки недвижимости.
- Заключение договора купли — продажи который заключается между Продавцом, Покупателем и если имеется Агентством Недвижимости. Желательно заключать договор на двух языках —турецком и родном языке иностранца. Договор подписывается всеми сторонами. Стандартно в договоре на покупку недвижимости в Турции, указываются следующие положения:
а. Имена и адреса покупателя, продавца (владельца недвижимости), агентства;
б. Контрактная (оценочная покупная) цена недвижимости;
в. Величина залога и график оплаты оставшейся суммы если оплата будет произведена в расрочку;
г. Сроки регистрации сделки и оформление в Управлении Тапу и Кадастра;
е. Дополнительные условия сделки (услуги застройщика/продавца, сроки сдачи объектов);
ж. Штрафные санкции.
- Если перевод денег намеревается совершить с банковского счета в Турции, потребуется открыть счет в банке. Однако перевод денег покупателю со счета иностранного банка или оплата за недвижимость наличными средствами не запрещены турецкими законами. Но лицам, желающим иметь на руках доказательства об оплате, лучше перечислять деньги путем банковского перевода, а главное, в направлении перечисления суммы обязательно прописать по какой причине производится перечисление средств.
- И последнее, если сами не хотите заниматься приобретением недвижимости можете выдать доверенность юристу, риелтору или физическому лицу гражданину Турции (по желанию). Согласно доверенности, доверенному передается право заниматься оформлением всех необходимых документов на недвижимость, кроме продажи, установления счетчиков и сдачи квартиры, находящейся на территории Турции в аренду. Если Покупатель, по каким-либо причинам не сможет приехать на получение Свидетельства о Собственности (ТАПУ), поверенный по доверенности получит его за Покупателя.
- После подачи заявления и копии документов для оформления регистрации недвижимости, предоставляется информация о дате и часе проведения регистрации. В Тапу и Кадастровом Управление выдадут счет для оплаты пошлины. Нужно будет взять с собой счет и до регистрации заплатить пошлину в указанном банке.
- В соответствии с Кодексом о сборах и пошлинах Турции, общая ставка пошлины за свидетельство о собственности на недвижимость (ТАПУ) составляет 4% от полной стоимости недвижимости. Обычно от стоимости недвижимости (за исключением налога на добавленную стоимость) 2% из них выплачивает Продавец и 2% Покупатель. Сумма выставленного для недвижимости счета и сумма банковского перевода должны быть фактической ценой покупки. После того, как новый владелец получит свидетельство о собственности на недвижимость, последнему нужно будет проинформировать о налоге на имущество муниципалитет, к которому относится приобретенное недвижимое имущество.
В Турции налогообложение имущества невысоко – до 0,3% на землю и 0,1% на жилье. В некоторых городах стоимость общего налога удваивается. С помощью кадастровой оценки собственности определяется конечная сумма налога.
ВОЗМОЖНЫЕ РАСХОДЫ ВО ВРЕМЯ ПРОЦЕДУРЫ ПОКУПКИ НЕДВИЖИМОСТИ В ТУРЦИИ
Сумма перечисленная ниже является примерной и не может считаться официально точной. В зависимости от стоимости недвижимости, даты и места приобретения недвижимости, сумма оформления и налогов могут изменяться.
1.Услуги переводчика (при получении ТАПУ в Кадастровом Управлении) – 70- 100 Евро;
2.Перевод паспорта + нотариальное заверение: — 50-60 Евро;
3.Налог на покупку составляет 4% от стоимости недвижимости. Обычно от стоимости недвижимости (за исключением налога на добавленную стоимость) 2% выплачивает Продавец, 2% – Покупатель;
- Государственная пошлина за физический документ ТАПУ — 75 Евро;
- Госпошлина в Кадастровом Управлении Муниципальный картографический сбор — 110 Евро;
- Оформление части земельного участка в единицу жилой собственности — 220 Евро;
- Переоформление счета на электричество – 80 Евро;
- Переоформление счета на воду – 90-110 Евро;
- Налогообложение имущества в Турции – до 0,3% на землю и 0,1% на жилье от стоимости объекта в год;
- Страхование собственности: примерно 480 Евро в год (зависит от вида страхования), как правило, все платят только при оформлении первый раз, далее по желанию;
СОВЕТЫ ДЛЯ ПОКУПАЮЩИХ НЕДВИЖИМОСТЬ В ТУРЦИИ
Недвижимость, покупаемая в Турции, обязательно должна быть зарегистрирована в журналах Государственной Кадастровой службы и иметь сертификат, свидетельствующий о праве собственности:
- Только данный орган вправе выдать сертификат на недвижимость;
- Чтобы не приобрести жилье, зарегистрированное на огромное количество собственников, нужно внимательно ознакомиться со всеми документами, а еще лучше заказать услугу на проверку недвижимости.
- Далеко не вся недвижимость на турецком берегу прошла процесс сертификации, поэтому покупая недвижимость у застройщика проверьте наличие регистрации в Кадастровой Службе;
- Обязательно узнайте в кадастровом управлении о том, не числится ли за квартирой или домом долговая история;
- При покупке строящейся или вновь построенной недвижимости убедитесь в том, имеет ли строительная фирма официальное разрешение на проведение работ;
- Приобретая дорогостояющую недвижимость (вилы, земельные участки и т.д.) воспользуйтесь услугами землемера, который детально распишет расположение и размеры участка вашей собственности. Выбранная вами недвижимость должна быть документально оформлена, с указанием ее предназначения: коммерческая или жилая.
- Запомните главное правило: Все оформления договора связанные с недвижимостью имеют силу если заключены у нотариуса или в Кадастровой службе. Договор подписанный между лицами и не зарегистрированный у нотариуса не дает право на владение имуществом.
- Проверяйте точно и правильно ли записаны данные при оформлении.
- Сверяйте адрес, указанный в TAPU с фактическим адресом.
- При необходимости пользуйтесь услугами переводчика и адвоката.
- Не подписывайте документы, если вам в них что то не понятно.
- Не отдавайте денег до получения TAPU какой бы сделка не казалось выгодной.
- Стоимость ежемесячных взносов за обслуживание квартиры, ремонт дома, басейна и т.д. уточняйте до приобретения недвижимости.
- Иностранцы могут сделать запрос по недвижимости пройдя на сайт по ссылке http://parselsorgu.tkgm.gov.tr и введя такие данные, как город, район, квартал/село, номер участка и номер строительного пятна. Таким образом, посредством Интернета в любой точке мира можно получить информацию об основных данных недвижимого имущества, кроме персональных, и о положении недвижимости на карте.
- Иностранная компания, приобретающая недвижимость в Турции, не обязана иметь филиал или вид на жительство в Турции представителя компании, так как это не является обязательным условием для осуществления приобретения. Кроме того, согласно Закону № 6458 «Об Иностранцах и Международной Защите», иностранцам, имеющим в Турции недвижимость, выдается краткосрочный вид на жительство до одного года.
- В случае возникновения между сторонами каких-либо споров, связанных с приобретением недвижимости, спор необходимо передать для разрешения в судебные органы и подать для этого исковое заявление в суд по месту нахождения недвижимости.
- Для того, чтобы проживающие за границей Турецкие граждане и иностранцы смогли совершать все необходимые кадастровые процедуры и процедуры регистрации недвижимости в стране пребывания, Главное Кадастровое Управление открывает иностранные представительства. Так, в Представительстве Кадастрового Управления, которые уже начали работать в ряде стран при Генеральном Консульстве иностранного государства, можно совершить все кадастровые процедуры и процедуры регистрации недвижимости.
ФОРМА ЗАЯВЛЕНИЕ ДЛЯ КОМПАНИЙ ЖЕЛАЮЩИХ ПРИОБРЕСТИ ЗЕМЕЛЬНЫЙ УЧАСТОК В ТУРЦИИ.
(2644 SAYILI TAPU KANUNUNUN 36 NCI MADDESİ KAPSAMINDAKİ
ŞİRKETLERİN VEYA İŞTİRAKLERİN TAŞINMAZ MÜLKİYETİ VE SINIRLI
AYNİ HAK EDİNİMİ İÇİN)
Başvuru Numarası | ||
Başvuru Tarihi | ||
Şirket/İştirak Bilgileri | ||
Şirketin/İştirakin Unvanı ve Adresi, İletişim Bilgileri | ||
Ticaret Sicil Numarası | ||
Vergi Numarası |
Yukarıda yazılı bilgileri doğru olarak beyan ettiğimi, şirketin/iştirakin ana sözleşmesinde belirtilen faaliyetleri gerçekleştirmek üzere ……….. İli, ……………….. İlçesi, ……………. Mahallesinde/köyünde, …… ada, ……. parselde kayıtlı ……. blok ,…….. bağımsız bölüm numaralı, …………nitelikli, ……… (m2) yüzölçümüne sahip taşınmazın mülkiyetini/taşınmaz üzerinde sınırlı aynî hak tesisini talep ettiğimi ve edindiğim taşınmazı/sınırlı ayni hakkı bu çerçevede kullanacağımı, aksi takdirde 2644 sayılı Tapu Kanununun 36 ncı Maddesi Kapsamındaki Şirketlerin ve İştiraklerin Taşınmaz Mülkiyeti ve Sınırlı Ayni Hak Edinimine İlişkin Yönetmelikte yer alan yaptırımların uygulanmasını kabul edeceğimi, beyan ve taahhüt ederim.
Tarih, Adı-Soyadı, İmza, Kaşe
[1] Madde 35 –(Yeniden Düzenleme: 29/12/2005-5444/1 md.; Değişik: 3/5/2012-6302/1 md.)Kanuni sınırlamalara uyulmak kaydıyla, uluslararası ikili ilişkiler yönünden ve ülke men-faatlerinin gerektirdiği hallerde Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen ülkelerin vatandaşı olan yabancı uyruklu gerçek kişiler Türkiye’de taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinebilirler. Yabancı uyruklu gerçek kişilerin edindikleri taşınmazlar ile bağımsız ve sürekli nitelikteki sınırlı ayni hakların toplam alanı, özel mülkiyete konu ilçe yüz ölçümünün yüzde onunu ve kişi başına ülke genelindeotuz hektarı geçemez. Cumhurbaşkanı kişi başına ülke genelinde edinilebilecek miktarı iki katına kadar artırmaya yetkilidir.
Yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri ancak özel kanun hükümleri çerçevesinde taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinebilirler. Bu ticaret şirketleri dışındakiler taşınmaz edinemez ve lehlerine sınırlı ayni hak tesis edilemez. Bu ticaret şirketleri ile yabancı uyruklu gerçek kişiler lehine taşınmaz rehni tesisinde bu maddede yer alan sınırlamalar uygulanmaz.Cumhurbaşkanı, ülke menfaatlerinin gerektiği hallerde yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri-nin taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinimlerini; ülke, kişi, coğrafi bölge, süre, sayı, oran, tür, nitelik, yüzölçüm ve miktar olarak belirleyebilir, sınırlandırabilir, kısmen veya tamamen durdurabilir veya yasaklayabilir. (1)Yabancı uyruklu gerçek kişiler ve yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri, satınaldıkları yapısız taşınmazda geliştireceği proje-yi iki yıl içinde ilgili Bakanlığın onayına sunmak zorundadır. İlgili Bakanlıkça başlama ve biti-rilme süresi belirlenerek onaylanan proje tapu kütüğünün beyanlar hanesine kaydedilmek üzere taşınmazın bulunduğu tapu müdürlüğüne gönderilir. Onaylanan projenin süresi içinde gerçekleşti-rilip gerçekleştirilmediği ilgili Bakanlıkça takip edilir.Askeri yasak bölgeler, askeri güvenlik bölgeleri ile stratejik bölgelere ait harita ve koordi-nat değerleri bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren en geç bir yıl içinde ve bu yerlere ait deği-şiklik kararlarına ait harita ve koordinat değerleri değişikliklerin yapıldığı tarihten itibaren bir ay içinde Millî Savunma Bakanlığınca, özel güvenlik bölgeleri ve değişiklik kararlarına ait harita ve koordinat değerleri ise İçişleri Bakanlığınca aynı sürede Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Bakanlığa verilir. Bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren bir yıl sonra bu fıkra uyarınca gönderilen belge ve bilgilere göre tapu işlemleri yürütülür.Bu madde hükümlerine aykırı olarak edinilen, edinim amacına aykırı kullanıldığı ilgili Bakanlık ve idarelerce tespit edilen, süresi içinde ilgili Bakanlığa başvurulmayan veya süresi içinde projeleri gerçekleştirilmeyenler ile bu maddenin birinci fıkrası kapsamındaki sınırlamalar dışında miras yoluyla edinilen taşınmazlar ve sınırlı ayni haklar, Maliye Bakanlığınca verilecek bir yılı geçmeyen süre içinde maliki tarafından tasfiye edilmediği takdirde tasfiye edilerek bedele çevrilir ve bedeli hak sahibine ödenir
[2] 2644 sayılı Kanunun 29.12.2005 tarihli 5444 sayılı kanunun 1. maddesi ile değişik 35. maddesi uyarınca; Yabancı uyruklu gerçek kişiler, karşılıklı olmak ve kanunî sınırlamalara uyulmak kaydıyla, Türkiye’de işyeri veya mesken olarak kullanmak üzere, uygulama imar planı veya mevzii imar planı içinde bu amaçlarla ayrılıp tescil edilen taşınmazları edinebilirler. Sınırlı aynî hak tesis edilmesinde de aynı koşullar aranır. Yabancı uyruklu bir gerçek kişinin ülke genelinde edinebileceği taşınmazlar ile bağımsız ve sürekli nitelikte sınırlı aynî hakların toplam yüzölçümü iki buçuk hektarı geçemez. (Anayasa Mahkemesi’nin 11/4/2007 tarihli ve E.: 2006/35, K.: 2007/48 sayılı kararı ile, dördüncü cümledeki “bu fıkrada belirtilen koşullarla, yüzölçümü miktarını otuz hektara kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir hükmü” iptal edilmiştir.)
[3] Madde 36 –(Yeniden Düzenleme: 3/7/2008-5782/2 md.; Değişik: 3/5/2012-6302/2 md.)29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamın-daki kişiler hariç olmak üzere yabancı uyruklu gerçek kişilerin, yabancı ülkelerin kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişilerin ve uluslararası kuruluşların yüzde elli veya daha fazla oranda hisse-sine sahip oldukları veya yönetim hakkını haiz kişilerin çoğunluğunu atayabilme veya görevden alabilme yetkisine sahip oldukları Türkiye’de kurulu tüzel kişiliğe sahip şirketler, ana sözleşmele-rinde belirtilen faaliyet konularını yürütmek üzere taşınmaz mülkiyeti veya sınırlı ayni hak edine-bilir ve kullanabilirler.Birinci fıkrada belirtilen şirketlerin Türkiye’de kurulu başka bir şirkete doğrudan veya do-laylı olarak ortak olması durumunda, yabancı yatırımcının ortak olunan şirketteki nihai ortaklık oranının yüzde elli veya daha fazla olması halinde; yabancı yatırımcıların, taşınmaz maliki yerli sermayeli şirketlerin hisselerinin yüzde elli veya daha fazlasını doğrudan veya dolaylı olarak edinmesi ve taşınmaz maliki mevcut yabancı sermayeli şirketlerde yabancı yatırımcıların ortaklık oranının hisse devri sonucunda yüzde elli veya daha fazlasına ulaşması durumunda da aynı esaslar geçerlidir.18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla bu şirketlerin, askeri yasak bölgeler, askeri güvenlik bölgeleri ve aynı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölgelerdeki taşınmaz mülkiyeti edinimle-ri Genelkurmay Başkanlığının ya da yetkilendireceği komutanlıkların; özel güvenlik bölgelerin-deki taşınmaz mülkiyeti edinimleri ise taşınmazın bulunduğu yerdeki valiliğin iznine tabidir. Bu fıkra kapsamında yapılacak değerlendirmelerde, edinimin ülke güvenliğine uygunluğu esas alınır.Yukarıdaki fıkralar kapsamı dışında kalan yabancı sermayeli şirketler, yerli sermayeli şir-ketlerin tabi olduğu hükümler çerçevesinde taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinebilir ve kullanabilirler.Taşınmaz rehni tesisinde, taşınmaz rehninin paraya çevrilmesi kapsamındaki mülkiyet edinimlerinde, şirket birleşmelerinden ve bölünmelerinden doğan taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak naklinde, organize sanayi bölgeleri, endüstri bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri ve serbest bölgeler gibi özel yatırım bölgelerindeki taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinimle-rinde ve ilgili mevzuata göre belli sürede elden çıkarma zorunluluğunun devam etmesi kaydıyla bankaların, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu çerçevesinde kredi olarak sayılan işlemler nedeniyle ya da alacaklarını tahsil amacıyla edindikleri taşınmazlarda bu madde hüküm-leri uygulanmaz.Bu madde kapsamında edinilen taşınmazların kullanımı, valiliklerce tapu kayıtları çerçe-vesinde belli aralıklarla izlenir.Bu madde hükümlerine aykırı şekilde edinildiği veya kullanıldığı tespit edilen taşınmazlar ve sınırlı ayni haklar, Maliye Bakanlığınca verilecek süre içinde maliki tarafından tasfiye edilme-diği takdirde tasfiye edilerek bedele çevrilir ve bedeli hak sahibine ödenir.Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, ilgili kurum ve kuruluşların görüşle-rinin alınmasını müteakip Ekonomi Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenleni.
[4] 2644 SAYILI TAPU KANUNUNUN 36 NCI MADDESİ KAPSAMINDAKİ
ŞİRKETLERİN VE İŞTİRAKLERİN TAŞINMAZ MÜLKİYETİ VE SINIRLI AYNÎ HAK EDİNİMİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 2644 sayılı Tapu Kanununun 36 ncı maddesi kapsamında yer alan şirketlerin ve bu şirketlerin Türkiye’deki iştiraklerinin, Türkiye’de taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı aynî hak edinimine ve kullanımına ilişkin usûl ve esasları düzenlemektir.
(2) 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamındaki kişiler ile yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşlarının Türkiye’de ortak oldukları şirketlerde veya iştiraklerde sahip oldukları hisseler, şirketteki yabancı yatırımcıların ortaklık oranının belirlenmesinde dikkate alınmaz. Bu şirketlerde veya iştiraklerde, yabancı ortak olmaması halinde söz konusu şirketler, Türk vatandaşlarının tabi olduğu hükümler çerçevesinde taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı aynî hak edinebilir ve bunları kullanabilir.
(3) 2644 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi kapsamı dışında kalan yabancı sermayeli şirketlerin taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinimi ile şirketlerin veya iştiraklerin taşınmaz rehni tesisinde, taşınmaz rehninin paraya çevrilmesi kapsamındaki mülkiyet edinimlerinde, şirket birleşmelerinden ve bölünmelerinden doğan taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak naklinde, organize sanayi bölgeleri, endüstri bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri ve serbest bölgeler gibi özel yatırım bölgelerindeki taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinimlerinde ve ilgili mevzuata göre belli sürede elden çıkarma zorunluluğunun devam etmesi kaydıyla bankaların, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu çerçevesinde kredi olarak sayılan işlemler nedeniyle ya da alacaklarını tahsil amacıyla edindikleri taşınmazlarda bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 22/12/1934 tarihli ve 2644 sayılı Tapu Kanununun 36 ncı maddesinin sekizinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
- a) Askerî yasak bölge ve askerî güvenlik bölgesi: 18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askerî Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu kapsamında yer alan askerî yasak bölgelerini ve askerî güvenlik bölgelerini,
- b) Bakanlık: Ekonomi Bakanlığını,
- c) İştirak: Yabancı yatırımcının nihai ortaklık oranının %50 veya daha fazla olması koşuluyla, şirketin doğrudan veya dolaylı olarak ortak olduğu Türkiye’de kurulu tüzel kişiliğe sahip şirketi,
ç) Kanun: 2644 sayılı Tapu Kanununun 36 ncı maddesini,
- d) Komisyon: Valilik bünyesinde oluşturulan Komisyonu,
- e) Özel güvenlik bölgesi: 2565 sayılı Kanun kapsamında yer alan özel güvenlik bölgesini,
- f) Sınırlı aynî hak: Tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli hak ile taşınmaz rehni dışındaki sınırlı aynî hakkı,
- g) Şirket: Yabancı yatırımcıların birlikte veya ayrı ayrı %50 veya daha fazla oranda hissesine sahip oldukları veya bu hisse oranına sahip olmamakla birlikte yöneticilerin çoğunluğunu atayabilme veya görevden alabilme yetkisine sahip bulundukları Türkiye’de kurulu tüzel kişiliğe sahip şirketi,
ğ) Taşınmaz mülkiyeti: Arazi, tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar ile kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümlerin mülkiyetini,
- h) Yabancı yatırımcı: Türkiye’de yeni şirket kuran ya da menkul kıymet borsaları dışında hisse edinimi veya menkul kıymet borsalarından en az %10 hisse oranı veya aynı oranda oy hakkı sağlayan edinimler yoluyla mevcut bir şirkete ortak olan yabancı ülke vatandaşlığına sahip gerçek kişiyi, yabancı ülkelerin kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişiyi ve uluslararası kuruluşu,ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Başvuru, Taşınmazın Bulunduğu Bölgenin Belirlenmesi, Taşınmaz Mülkiyeti ve
Sınırlı Aynî Hak Edinimi, Kullanımı ve Tasfiyesi
Başvuru usûlü ve sürelerin başlangıcı
MADDE 4 – (1) Türkiye’de taşınmaz mülkiyeti edinmek isteyen şirketler, aşağıdaki bilgi ve belgelerle birlikte taşınmazın bulunduğu yerdeki Valilik İl Plânlama ve Koordinasyon Müdürlüğüne başvururlar:
- a) Başvuru dilekçesi.
- b) Taşınmaza ilişkin tapu kayıt bilgileri ve koordinatlı çap örneği.
- c) Taşınmaz mülkiyetinin veya taşınmaz üzerinde sınırlı aynî hak tesisinin, şirketin ana sözleşmesinde belirtilen faaliyet konularını yürütmek üzere talep edildiğine ve taşınmazın bu amaçla kullanılacağına ilişkin taahhütname (Ek-1) ile taahhütnameyi imzalayan şirket yetkilisine ait imza sirküleri.
ç) Şirketin taşınmaz tasarrufuna izinli olduğunu ve temsilcisini gösterir yetki belgesi.
- d) Şirket hisselerinin borsada işlem görmemesi halinde, yabancı ortakların isimlerini veya unvanlarını, tabiiyetlerini ve ortaklık oranlarını içeren şirket merkezinin kayıtlı bulunduğu ticaret sicil müdürlüğünden son bir ay içinde alınan mevcut durumu gösteren belge.
- e) Şirket hisselerinin borsada işlem görmesi halinde, borsada işlem gören hisselerden şirket sermayesinin %10’una veya daha fazlasına sahip yabancı yatırımcılar ile borsada işlem görmeyen hisselere sahip olan yabancı yatırımcıların isimlerini veya unvanlarını, tabiiyetlerini ve ortaklık oranlarını içeren, Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.’nden alınan mevcut durumu gösteren belge.
- f) Yabancı yatırımcıların, ortaklık oranının %50’nin altında olmakla birlikte, yöneticilerin çoğunluğunu atayabilme veya görevden alabilme yetkisine sahip olduğu şirketlerde, şirket merkezinin kayıtlı bulunduğu ticaret sicil müdürlüğünden onaylı ana sözleşme örneği.
(2) İştirakin taşınmaz edinme başvurusunda bulunması halinde, iştirakle ilgili birinci fıkranın (a), (b), (c) ve (ç) bentlerinde yer alan belgelerin yanı sıra, yabancı yatırımcıya/yatırımcılara ulaşıncaya kadar iştirakin ortaklarının isimlerini veya unvanlarını, tabiiyetlerini ve ortaklık oranlarını içeren belge/belgeler de birinci fıkranın (d) veya (e) bentlerinde belirtilen mercilerden iştirak tarafından temin edilerek başvuruya eklenir.
(3) Bu maddenin birinci fıkrasının (d) bendinde yer verilen belgenin, anonim şirketler ile ilgili olarak tanzimi kapsamında, şirketin ortaklık yapısını gösteren pay defterinin ilgili sayfalarının noter onaylı örneklerinin de ilgili şirket tarafından ticaret sicil müdürlüğüne sunulması zorunludur.
(4) Şirket ortakları arasında kendileri hakkındaki bilgilerin şirkete verilmemesini yazılı olarak talep eden yatırımcılar bulunması halinde, birinci fıkranın (e) bendindeki belge, Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. tarafından talep tarihinden itibaren 5 gün içinde doğrudan Valiliğe gönderilir.
(5) Şirket hisselerinin borsada işlem görmemesi halinde, birinci fıkranın (ç) ve (d) bentlerinde yer alan bilgiler için tek belge düzenlenir.
(6) Şirketten, yukarıda yer verilen belgelerden başka belge istenmez.
(7) Yukarıda yer verilen belgelerin aslının ibrazı halinde, belge sûretleri Valilik tarafından onaylanarak aslı başvuru sahibine iade edilir.
(8) Başvuru talebinin sadece sınırlı aynî hak edinimine ilişkin olması durumunda birinci fıkranın (b) bendindeki belgeler, (d) veya (e) bentlerindeki belgeler ile ikinci fıkrasındaki belgeler istenmez.
(9) Başvuru belgeleri iki nüsha olarak temin edilir. Ancak talebin aynı il sınırları içinde yer alan birden fazla taşınmaza ilişkin olması halinde, sadece birinci fıkranın (b) bendindeki belgelerin ve (c) bendinde yer alan taahhütnamenin, her bir taşınmaz için ayrı ayrı ibrazı gerekir; diğer belgelerin ayrı ayrı ibrazı gerekmez.
(10) Başvurunun bizzat, posta veya elektronik posta yoluyla yapılması mümkündür. Bizzat yapılan başvurular sırasında başvuru belgeleri incelenir, anında giderilebilecek eksiklikler ve yanlışlıklar, yazışmaya gerek kalmadan tamamlattırılır. Sonradan tespit edilen eksiklikler ve yanlışlıklar ise, şirkete veya iştirake yazılı olarak bildirilir. Bu Yönetmelik kapsamındaki işlemler, tüm belgelerin Valiliğe tam ve eksiksiz teslimi ile başlatılır.
(11) Aynı şirket veya iştirak tarafından aynı Valiliğe ilk başvurudan itibaren bir yıl içinde yeni bir başvuru yapılması halinde belge içeriğinde bir değişiklik olmadığının yetkili temsilci tarafından beyan edilmesi kaydıyla, birinci fıkranın (c) bendinde yer alan imza sirküleri ve (ç) bendinde yazılı belge tekrar istenmez.
(12) Başvuru sürecine ve belgelerine ilişkin bilgiler, Valilikler tarafından kamuoyuna duyurulur.
(13) Bu Yönetmelikte yer verilen süreler, yazının görüş talep edilen kurumlara tesliminden itibaren başlar.
Taşınmazın bulunduğu bölgenin belirlenmesi
MADDE 5 – (1) Valilik, taşınmaz edinimi başvurusunun yapılmasını müteakip üç iş günü içinde, taşınmaza ilişkin tapu kayıt bilgileri ve koordinatlı çap örneğini Genelkurmay Başkanlığı veya yetkilendireceği komutanlıklara göndererek, taşınmazın askerî yasak bölge, askerî güvenlik bölgesi veya 2565 sayılı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölge içinde kalıp kalmadığını, on beş gün içinde bildirmesini talep eder. Bu süre içinde cevap verilmediği takdirde söz konusu taşınmazın belirtilen alanlar içerisinde olmadığına hükmedilerek işlem yapılır.
(2) Valilik, başvuruyu müteakip üç iş günü içinde taşınmazın özel güvenlik bölgesi içinde kalıp kalmadığını on beş gün içinde bildirmesini, il emniyet müdürlüğünden veya il jandarma komutanlığından talep eder. Bu süre içinde cevap verilmediği takdirde söz konusu taşınmazın özel güvenlik bölgesi içerisinde olmadığına hükmedilerek işlem yapılır.
Askerî yasak bölge, askerî güvenlik bölgesi veya 2565 sayılı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölgede taşınmaz mülkiyeti edinimi.
MADDE 6 – (1) Taşınmazın askerî yasak bölge, askerî güvenlik bölgesi veya 2565 sayılı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölge içinde kaldığının bildirilmesi halinde Valilik, söz konusu bildirimi müteakip üç iş günü içinde diğer başvuru belgelerinin birer sûretini Genelkurmay Başkanlığı veya yetkilendireceği komutanlıklara göndererek, mülkiyet edinimi talebinin ülke güvenliği açısından uygun olup olmadığını, otuz gün içinde bildirmesini talep eder. Bu süre içinde cevap verilmediği takdirde mülkiyet edinimi talebinin ülke güvenliği açısından uygun olduğuna hükmedilerek işlem yapılır.
(2) Başvuru sonucunun olumlu olması veya olumlu sayılması halinde, tescil işleminin yapılması için Valilik tarafından şirket veya iştirak ile tapu sicil müdürlüğüne üç iş günü içinde yazılı bilgi verilir.
(3) Tescil talebi, yazılı bilginin şirkete veya iştirake tebliğ edilmesinden itibaren altı ay içinde yapılır. Bu sürenin aşılması halinde, taşınmaz edinimi başvurusu yenilenir.
(4) Başvuru sonucunun olumsuz olması halinde Valilik tarafından şirkete üç iş günü içinde işlemin gerekçesi, işleme karşı başvurulabilecek yargı yolu ve süresi yazılı olarak bildirilir.
Özel güvenlik bölgesinde taşınmaz mülkiyeti edinimi
MADDE 7 – (1) Taşınmazın özel güvenlik bölgesi içinde kalması halinde, taşınmaz mülkiyeti edinimi talebinin ülke güvenliği açısından uygun olup olmadığı Komisyon tarafından beş gün içinde değerlendirilir. Bu süre içinde değerlendirme yapılmadığı takdirde mülkiyet edinimi talebinin ülke güvenliği açısından uygun olduğuna hükmedilerek işlem yapılır.
(2) Başvuru sonucunun olumlu olması veya olumlu sayılması halinde, tescil işleminin yapılması için Valilik tarafından şirket veya iştirak ile tapu sicil müdürlüğüne üç iş günü içinde yazılı bilgi verilir.
(3) Tescil talebi, yazılı bilginin şirkete veya iştirake tebliğ edilmesinden itibaren altı ay içinde yapılır. Bu sürenin aşılması halinde, taşınmaz edinimi başvurusu yenilenir.
(4) Başvuru sonucunun olumsuz olması halinde Valilik tarafından şirkete üç iş günü içinde işlemin gerekçesi, işleme karşı başvurulabilecek yargı yolu ve süresi yazılı olarak bildirilir.
Askerî yasak bölge, askerî güvenlik bölgesi, 2565 sayılı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölge veya özel güvenlik bölgesi dışında kalan alanlarda taşınmaz mülkiyeti edinimi.
MADDE 8 – (1) Edinilmek istenen taşınmazın askerî yasak bölge, askerî güvenlik bölgesi, 2565 sayılı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölge veya özel güvenlik bölgesi dışında kaldığının tespit edilmesi halinde, tescil işleminin yapılması için Valilik tarafından şirket veya iştirak ile tapu sicil müdürlüğüne üç iş günü içinde yazılı bilgi verilir.
(2) Tescil talebi, yazılı bilginin şirkete veya iştirake tebliğ edilmesinden itibaren altı ay içinde yapılır. Bu sürenin aşılması halinde, taşınmaz edinimi başvurusu yenilenir.
Sınırlı aynî hak edinimi
MADDE 9 – (1) Sınırlı aynî hak edinimi başvurularında tescil işleminin yapılması için, Valilik tarafından şirket veya iştirak ile tapu sicil müdürlüğüne üç iş günü içinde yazılı bilgi verilir.
(2) Tescil talebi, yazılı bilginin şirkete veya iştirake tebliğ edilmesinden itibaren altı ay içinde yapılır. Bu sürenin aşılması halinde, sınırlı aynî hak edinimi başvurusu yenilenir.
Komisyonun çalışma usûl ve esasları
MADDE 10 – (1) Komisyon, Valinin veya görevlendireceği Vali yardımcısının başkanlığında faaliyet gösterir.
(2) Bu Yönetmeliğin 7, 11 ve 12 nci maddelerinin uygulanması kapsamında Komisyon, ilgili il emniyet müdürlüğünün veya il jandarma komutanlığının, garnizon komutanlığının ve varsa sahil güvenlik komutanlığının yetkili temsilcilerinden; 13 üncü maddenin uygulanması kapsamında ise, bilim, sanayi ve ticaret il müdürlüğü ile defterdarlığın yetkili temsilcilerinden oluşur. Komisyon başkanı, gerekli gördüğü diğer birim yetkililerini görüşlerini almak üzere Komisyon toplantılarına çağırabilir.
(3) Komisyon, daimi üyelerin tamamının katılımı ile toplanır ve oy çokluğu ile karar alır. Oyların eşitliği halinde Başkanın oyu yönünde karar alınır.
(4) Komisyonun sekreterya hizmetleri, Valilik İl Plânlama ve Koordinasyon Müdürlüğü tarafından yürütülür.
(5) Komisyon, taşınmaz edinimi talebi olması halinde, ayda en az iki defa toplanır.
(6) Komisyon kararları, karar defterine işlenir ve Komisyon üyelerince imzalanarak Valiliğe bildirilir.
Hisse devri yoluyla ortaklık yapısının değişimi
MADDE 11 – (1) Hisse devri sonucunda bu Yönetmelik kapsamına giren şirket, hisse devrine ilişkin bilgileri, 20/8/2003 tarihli ve 25205 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliğinin 5 inci maddesi çerçevesinde hisse devrini müteakip bir ay içinde Bakanlığa bildirir. Bildirim yükümlülüğü iştirakler için yalnızca, taşınmaz sahibi olmaları halinde geçerlidir.
(2) Hisseleri borsada işlem gören şirketler birinci fıkrada belirtilen bildirimi, hisse devri sonucunda yabancı yatırımcıların birlikte veya ayrı ayrı kesintisiz biçimde en az üç ay süreyle şirketin %50 veya daha fazla oranda hissesine sahip olmaları halinde, borsa yoluyla en az %10 ve üzerinde hisse oranına sahip olan yabancı yatırımcılar için yaparlar. Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. de bu bilgileri, aylık olarak elektronik ortamda Bakanlığa iletir.
(3) Bakanlık bu bilgileri, aylık olarak Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne gönderir.
(4) Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, söz konusu şirketlerin ve iştiraklerin sahip oldukları tüm taşınmazlara ilişkin bilgileri valiliklere bildirir.
(5) Valilik, 12/11/2008 tarihinden itibaren sahip olunan taşınmaza ilişkin tapu kayıt bilgileri ve koordinatlı çap örneğini taşınmazın bulunduğu yerdeki tapu ve kadastro müdürlüğünden temin etmesinin ardından üç iş günü içinde Genelkurmay Başkanlığı veya yetkilendireceği komutanlıklara göndererek, taşınmazın askerî yasak bölge, askerî güvenlik bölgesi veya 2565 sayılı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölge içinde kalıp kalmadığını, on beş gün içinde bildirmesini talep eder. Bu süre içinde cevap verilmediği takdirde söz konusu taşınmazın belirtilen alanlar içerisinde olmadığına hükmedilerek işlem yapılır.
(6) Valilik, taşınmazın özel güvenlik bölgesi içinde kalıp kalmadığını on beş gün içinde bildirmesini ise, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün bildirimini müteakip üç iş günü içinde il emniyet müdürlüğünden veya il jandarma komutanlığından talep eder. Bu süre içinde cevap verilmediği takdirde söz konusu taşınmazın özel güvenlik bölgesi içerisinde olmadığına hükmedilerek işlem yapılır.
(7) Taşınmazın askerî yasak bölge, askerî güvenlik bölgesi, 2565 sayılı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölge veya özel güvenlik bölgesi dışında kaldığının tespit edilmesi halinde, şirketle veya iştirakle üç iş günü içinde irtibata geçilerek 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan belgelerin ibraz edilmesi yazılı olarak talep edilir.
(8) Taşınmazın askerî yasak bölge, askerî güvenlik bölgesi, 2565 sayılı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölge veya özel güvenlik bölgesi içinde kaldığının bildirilmesi halinde Valilik, şirketle veya iştirakle üç iş günü içinde irtibata geçerek 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan belgeler ile şirketlerden birinci fıkranın (d) veya (e) bentlerinde yer alan belgenin; iştiraklerden ise ikinci fıkrada yer verilen ortaklık yapısını gösterir belgenin/belgelerin iki nüsha olarak ibraz edilmesini yazılı olarak talep eder. On beş gün içinde bu belgelerin temin edilmesi zorunludur. Talep edilmesi ve haklı gerekçelerin varlığı halinde, bu süre bir defaya mahsus olmak üzere on beş gün uzatılabilir.
(9) İlgili birimler durumu, ülke güvenliği yönünden, bu Yönetmeliğin 6 ve 7 nci maddelerinin birinci fıkralarında belirtilen sürelerde değerlendirir.
(10) Yapılan değerlendirme sonucunda, mülkiyet edinimi durumunun ülke güvenliğine aykırı olduğu kanaatine varılması halinde, bu durum Valilik tarafından şirkete veya iştirake üç iş günü içinde yazılı olarak bildirilir. Bildirime, otuz gün içinde yazılı cevap verilmesi zorunludur. Aksi takdirde, bildirimin içeriği kabul edilmiş sayılır. Valilik, şirketin veya iştirakin cevabı ile birlikte konuyu Komisyona iletir. Yapılacak değerlendirmenin ardından Komisyon, mülkiyet edinim durumunun ülke güvenliğine uygun hale getirilmesi için şirkete veya iştirake kırk beş günlük süre verebilir. Talep edilmesi ve haklı gerekçelerin varlığı halinde, bu süre bir defaya mahsus olmak ve altı ayı geçmemek üzere uzatılabilir.
(11) İnceleme sonucunun olumsuz olması halinde Komisyon, bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin uygulanmasını teminen üç iş günü içinde Valiliğe bildirimde bulunur.
(12) İnceleme sonuçları Valilik tarafından şirkete veya iştirake üç iş günü içinde yazılı olarak bildirilir. Sonucun olumsuz olması halinde ise işlemin gerekçesi, işleme karşı başvurulabilecek yargı yolu ve süresi bildirilir.
(13) Özelleştirme programı kapsamında yer alan taşınmaz sahibi şirketlerle ilgili olarak Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, özelleştirme işlemleri sonucunda oluşacak ortaklık yapısı değişimine ilişkin bilgileri, özelleştirme ihalesinin yapılmasından sonra, ancak Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararının verilmesinde önce ilgili valiliğe/valiliklere bildirirler. Bu çerçevede valilik/valilikler, bölge tespiti ve değerlendirme işlemlerinin 5 ila 7 nci maddeler uyarınca sonuçlandırılmasını sağlayarak işlemlerin tamamlanmasını müteakip üç iş günü içinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığına bilgi verir.
Askerî yasak bölgede, askerî güvenlik bölgesinde ve 2565 sayılı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölgede taşınmaz mülkiyeti edinen şirketlerin veya iştiraklerin ortaklık yapısının değişmesi
MADDE 12 – (1) Askerî yasak bölgede, askerî güvenlik bölgesinde ve 2565 sayılı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölgede taşınmaz mülkiyeti edinimi uygun görülen şirketlere veya iştiraklere ilişkin bilgiler ve taşınmazın bulunduğu iller Genelkurmay Başkanlığınca Bakanlığa bildirilir.
(2) Bu şirketlere veya iştirakin ortağı olan şirkete/şirketlere yeni yabancı ortak iştirakinin gerçekleştiğinin şirket, iştirak veya ilgili kurumlar tarafından kendisine bildirilmesi halinde Bakanlık, bu bilgileri üç iş günü içinde Genelkurmay Başkanlığına iletir.
(3) Genelkurmay Başkanlığının yapacağı değerlendirme sonucunda gerek duyulması halinde Valilik, şirketle veya iştirakle üç iş günü içinde irtibata geçerek şirketten, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (d) veya (e) bentlerinde yer alan belgenin; iştirakten ise 4 üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen ortaklık yapısını gösterir belgenin/belgelerin ibraz edilmesini yazılı olarak talep eder. On beş gün içinde bu belgenin temin edilmesi zorunludur. Talep edilmesi ve haklı gerekçelerin varlığı halinde, bu süre bir defaya mahsus olmak üzere on beş gün uzatılabilir. Valilik, şirket veya iştirak tarafından sunulan belgelerin bir suretini üç iş günü içinde Genelkurmay Başkanlığı veya yetkilendireceği komutanlıklara iletir.
(4) Genelkurmay Başkanlığı veya yetkilendireceği komutanlıklar, taşınmaz mülkiyeti edinim durumunu, ülke güvenliği yönünden, 6 ncı maddenin birinci fıkrasında belirtilen sürede değerlendirir. Bu süre içinde cevap verilmediği takdirde mülkiyet edinimi talebinin ülke güvenliği açısından uygun olduğuna hükmedilerek işlem yapılır.
(5) Yapılan değerlendirme sonucunda, mülkiyet edinimi durumunun ülke güvenliğine aykırı olduğu kanaatine varılması halinde, bu durum Valilik tarafından şirkete veya iştirake üç iş günü içinde yazılı olarak bildirilir. Otuz gün içinde bildirime yazılı bir cevap verilmesi zorunludur. Aksi takdirde, bildirimin içeriği kabul edilmiş sayılır. Valilik, şirketin veya iştirakin cevabı ile birlikte konuyu Komisyona iletir. Yapılacak değerlendirmenin ardından Komisyon, mülkiyet edinim durumunun ülke güvenliğine uygun hale getirilmesi için şirkete veya iştirake kırk beş günlük süre verebilir. Talep edilmesi ve haklı gerekçelerin varlığı halinde, bu süre bir defaya mahsus olmak ve altı ayı geçmemek üzere uzatılabilir.
(6) İnceleme sonucunun olumsuz olması halinde Komisyon, 14 üncü madde gereğince üç iş günü içinde Valiliğe bildirimde bulunur.
(7) İnceleme sonuçları Valilik tarafından şirkete veya iştirake üç iş günü içinde yazılı olarak bildirilir. Sonucun olumsuz olması halinde ise işlemin gerekçesi, işleme karşı başvurulabilecek yargı yolu ve süresi bildirilir.
Edinilen taşınmazların kullanımı
MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında edinilen ve 11 inci maddenin dördüncü fıkrası çerçevesinde Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce valiliğe bildirilen taşınmazların veya sınırlı aynî hakların, şirketin veya iştirakin ana sözleşmesinde belirtilen faaliyet konuları çerçevesinde kullanılıp kullanılmadığı, Komisyon tarafından değerlendirilir. Değerlendirme süreci, re’sen ya da kişi veya kuruluşların yazılı başvuruları üzerine başlatılabilir.
(2) Valilik, şirketlerin veya iştiraklerin taşınmazlarına ilişkin bilgilerini, her yıl Aralık ayı sonunda ilgili tapu sicil müdürlüğünden temin ederek bu bilgileri; taşınmaz sayısı, taşınmazın yüzölçümü, taşınmazın türü ve kullanım amacı çerçevesinde inceler. Yapılan inceleme sonucunda kullanım amacı açısından şüpheli gördüğü durumları, Komisyonun bilgisine sunar.
(3) Komisyon, kullanımın değerlendirilmesi kapsamında, şirketin veya iştirakin faal durumda olup olmadığını ve mevcut veya ileride gerçekleştirilmesi öngörülen faaliyetleri dikkate alır. Komisyon, ilgili kurum ve kuruluşlardan taşınmazın kullanımına ilişkin ihtiyaç duyulacak bilgi ve belge isteyebilir.
(4) Kullanımın değerlendirilmesi kapsamında öncelikle mevcut bilgiler çerçevesinde inceleme yapılır. Gerekli görülmesi halinde yerinde inceleme de yapılabilir. Yerinde inceleme kapsamında Komisyon, yerel birimleri de görevlendirebilir.
(5) Yapılan inceleme sonucunda taşınmazın veya sınırlı aynî hakkın, bu madde hükümlerine aykırı kullanıldığının değerlendirilmesi halinde, bu durum yazılı olarak şirkete veya iştirake üç iş günü içinde bildirilir. Bildirime, otuz gün içinde yazılı cevap verilmesi zorunludur. Aksi takdirde, bildirimin içeriği kabul edilmiş sayılır.
(6) Komisyon tarafından, ana sözleşmede belirtilen faaliyet konusuna aykırı kullanımın tespiti halinde kullanımın ana sözleşmede belirtilen faaliyet konusuna uygun hale getirilmesi için bir defaya mahsus olmak üzere altı aylık süre tanınabilir.
(7) Yapılacak değerlendirmenin olumsuz olması halinde Komisyon, 14 üncü madde gereğince üç iş günü içinde Valiliğe bildirimde bulunur.
(8) Valilik, incelemenin sonuçları hakkında üç iş günü içinde şirket veya iştirak ile varsa ihbarda bulunan kişiye veya kuruluşa yazılı olarak bilgi verir. Sonucun olumsuz olması halinde ise işlemin gerekçesi, işleme karşı başvurulabilecek yargı yolu ve süresi bildirilir.
Taşınmazın ve sınırlı ayni hakların tasfiyesi
MADDE 14 – (1) Taşınmaz veya sınırlı aynî hakların, bu Yönetmelik hükümlerine aykırı biçimde edinildiğinin veya kullanıldığının tespit edilmesi halinde, edinilen taşınmaz veya sınırlı aynî hakların tasfiye işlemlerine başlanılması hususu; şirketin veya iştirakin aykırı edinim veya kullanımının tespiti ve değerlendirmesine ilişkin belgeler, malik ve hak sahibi şirketin veya iştirakin unvanı ve tebligata esas adresini gösteren belgeler ve ilgili taşınmazlar ile sınırlı aynî hakların tapu kayıt bilgilerini gösteren ilgili mercilerce onaylı belgelerin örnekleri eklenerek, Valilik tarafından Maliye Bakanlığına bildirilir. Yabancı sermayeli gayrimenkul yatırım ortaklıklarının edindikleri taşınmazların ve/veya sınırlı ayni hakların tasfiyeye konu olması durumunda, Valilik Maliye Bakanlığı ile birlikte Sermaye Piyasası Kurulunu da bilgilendirir.
(2) Maliye Bakanlığı, taşınmaz maliki veya sınırlı aynî hak sahibi şirkete veya iştirake, taşınmazın veya sınırlı aynî hakkın altı ay içinde tasfiye edilmesini yazılı olarak bildirir. Bu süre, haklı sebeplerin varlığı halinde, bir defaya mahsus olmak üzere altı aya kadar uzatılabilir. Şirketin veya iştirakin, taşınmazı veya sınırlı aynî hakkı, Maliye Bakanlığınca verilen süre içinde tasfiye etmemesi halinde bunlar, Maliye Bakanlığı tarafından genel hükümlere göre tasfiye edilir ve tasfiye harcamaları düşüldükten sonra bedeli hak sahibi adına açılacak bir banka hesabına yatırılır. İşlemlerin sonucu hak sahibi ile ilgili Valiliğe yazılı olarak bildirilir. Yabancı sermayeli gayrimenkul yatırım ortaklıklarının edindikleri taşınmazların ve/veya sınırlı ayni hakların tasfiye işlemleri, Sermaye Piyasası Kurulu ile işbirliği halinde gerçekleştirilir.
Sorumluluk
MADDE 15 – (1) Anonim şirketler ile ilgili olarak bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen belgenin tanzimi kapsamında ticaret sicil memuru, müdürlük nezdindeki dosyada yer alan ve başvuru sahibi şirket tarafından sunulan pay defterinde yer alan ortaklık yapısıyla ilgili bilgileri belgeye doğru şekilde yansıtmakla yükümlü olup, sunulan bilgilerin mevcut ortaklık yapısına uygunluğundan şirket sorumludur. Ticaret sicil dosyasındaki bilgiler ile şirketin pay defterindeki bilgilerin farklı olması durumunda, şirket pay defteri esas alınarak işlem yapılır.
(2) Bu yükümlülüğe uymayanlar veya gerçeğe aykırı belge verenler ya da beyanda bulunanlar hakkında Valilik tarafından, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ve ilgili mevzuat gereğince ilgili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 16 – (1) 6/10/2010 tarihli ve 27721 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yabancı Sermayeli Şirketlerin Taşınmaz Mülkiyeti ve Sınırlı Ayni Hak Edinimine İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Devam eden işlemler
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce başlanılan ancak henüz sonuçlandırılmamış olan başvurular ve diğer işlemler hakkında bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Edinilen taşınmazlar ve sınırlı ayni hakların değerlendirilmesi
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten önce şirketlerce veya iştiraklerce edinilen taşınmazlar veya sınırlı aynî hakların şirketin ana sözleşmesinde belirtilen faaliyet konuları çerçevesinde kullanılıp kullanılmadığı, 13 üncü madde uyarınca değerlendirilir.
Yürürlük
MADDE 17 – (1) Bu Yönetmelik 18/8/2012 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 18 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Ekonomi Bakanı yürütür.
[5] 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamındaki kişiler hariç olmak üzere yabancı uyruklu gerçek kişilerin, yabancı ülkelerin kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişilerin ve uluslararası kuruluşların yüzde elli veya daha fazla oranda hissesine sahip oldukları veya yönetim hakkını haiz kişilerin çoğunluğunu atayabilme veya görevden alabilme yetkisine sahip oldukları Türkiye’de kurulu tüzel kişiliğe sahip şirketler, ana sözleşmelerinde belirtilen faaliyet konularını yürütmek üzere taşınmaz mülkiyeti veya sınırlı ayni hak edinebilir ve kullanabilirler.
Birinci fıkrada belirtilen şirketlerin Türkiye’de kurulu başka bir şirkete doğrudan veya dolaylı olarak ortak olması durumunda, yabancı yatırımcının ortak olunan şirketteki nihai ortaklık oranının yüzde elli veya daha fazla olması halinde; yabancı yatırımcıların, taşınmaz maliki yerli sermayeli şirketlerin hisselerinin yüzde elli veya daha fazlasını doğrudan veya dolaylı olarak edinmesi ve taşınmaz maliki mevcut yabancı sermayeli şirketlerde yabancı yatırımcıların ortaklık oranının hisse devri sonucunda yüzde elli veya daha fazlasına ulaşması durumunda da aynı esaslar geçerlidir.
[6] 18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla bu şirketlerin, askeri yasak bölgeler, askeri güvenlik bölgeleri ve aynı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölgelerdeki taşınmaz mülkiyeti edinimleri Genelkurmay Başkanlığının ya da yetkilendireceği komutanlıkların; özel güvenlik bölgelerindeki taşınmaz mülkiyeti edinimleri ise taşınmazın bulunduğu yerdeki valiliğin iznine tabidir. Bu fıkra kapsamında yapılacak değerlendirmelerde, edinimin ülke güvenliğine uygunluğu esas alınır. Yukarıdaki fıkralar kapsamı dışında kalan yabancı sermayeli şirketler, yerli sermayeli şirketlerin tabi olduğu hükümler çerçevesinde taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinebilir ve kullanabilirler.
271